Pankreas, karnın üst bölgesinde ve midenin arka kısmında bulunan, kan şekerini düzenleyen, sindirim için gerekli olan enzimleri üreten ve bazı hormonların salgılanmasını sağlayan bir organdır. Pankreasa herhangi bir zarar geldiğinde üretilen enzimler sekteye uğrar ve kan şekerini dengeleyen insülinin eksik olması durumunda ise şeker hastalığı ortaya çıkar. Bu yönlerden bakıldığında pankreas, vücudumuz için oldukça önemli bir organ rolündedir. Bu nedenle de pankreas büyümeleri çok çeşitli nedenlerle meydana gelebilmektedir.

Pankreas organında aniden meydana gelen iltihaplanmalardır. Pankreatitler genellikle kısa sürmektedir. Çoğunlukla bir kaç gün içerisinde iyileşse de bazı durumlarda ciddi ve hayati bir mesele haline gelebilmektedir. Safra taşları ve alkolizm pankreatit hastalığına neden olan en önemli sorunlardandır. Bunun yanı sıra kan dolaşımında yağların fazla bulunması, bazı ilaçlar ve bazı enfeksiyonlar da akut pankreatiti tetikleyebilir. Ayrıca akut pankreas iltihabı, pankreas büyümesine en çok neden olan sorundur.

Oldukça uzun süren ve pankreasta kalıcı hasarlar meydana getiren kronik pankreas iltihabı, pankreas büyümesine neden olmaktadır. Pankreas büyümesine de neden olan kronik pankreas iltihabının en büyük nedeni, kronik alkol bağımlılığıdır. Genetik yatkınlık, kistik fibrozis, kanda yüksek yağ ve kalsiyum bulunması ve çeşitli ilaçlar da kronik pankreatite neden olmaktadır.

Genellikle pankreasta meydana gelen enfeksiyonlar sonrası ortaya çıkan pankreasta bulunan yalancı kistler olarak tanımlanan bu hastalık, pankreasta hücre döküntüleri ve sıvı birikimi şeklinde görülür. Pankreasta bulunan yalancı kistler, pankreas büyümesine sebep olabilmektedir.

Kistadenom tümörü genellikle iyi huylu bir tümör olmasına karşın, pankreas büyümesine neden olmaktadır.

Bakteriler nedeniyle oluşan enfeksiyonlar sonucunda ortaya çıkan apseler, pankreas büyümesine sebebiyet verebilmektedir.

Pankreas kanseri nedeniyle, pankreas büyümesi meydana gelir.

Pankreas büyümesi sorununda en sık ve en belirgin olan belirti karnın üst tarafında ortaya çıkan ağrıdır. Yemek yenildikten sonra, karnın üst tarafında ortaya çıkan bu ağrı gittikçe sırta doğru yayılabilir. Diğer belirtiler ise:

Yukarıda sıraladığımız şikâyetlerin görülmesi durumunda doktorunuz bir teşhis yöntemi belirleyecektir. Teşhis yöntemi genellikle fiziksel muayene ile başlar. Fiziksel muayene sonrasında amilaz ile lipaz gibi biyokimyasal testler ve ultrason, tomografi gibi radyolojik testler istenmektedir. Bütün bunların sonucunda pankreas büyümesi olup olmadığı; eğer var ise sebebinin ne olduğu ortaya çıkar.

Pankreas büyümesi tedavisi, kişiye özel olarak yani kişide pankreas büyümesine neyin sebep olduğuna bağlı olarak yapılmaktadır.

Eğer akut pankreas iltihabına bağlı olarak pankreas büyümesi gerçekleşmişse kişi hastaneye yatırılır. Serum verilir, gerekli durumlarda antibiyotik ve ağrı kesici takviyesi ile ilaç tedavileri uygulanır. Kronik pankreas iltihabının neden olduğu pankreas büyümesinde de akut pankreatite uygun şekilde tedavi yolu izlenir.

Ancak pankreas büyümesi farklı sebeplere bağlı ise kistin boşaltılması, daralan kanalların genişletilmesi, safradaki ve pankreastaki taşların endoskopik uygulamalar ile alınması ya da bazı zamanlarda ise açık ameliyat gibi tedavi yöntemleri kullanılmaktadır.

Pankreas sağlığı için dengeli beslenme, alkol tüketiminden kaçınma ve düzenli sağlık kontrolleri oldukça önemlidir. Şüpheli belirtiler görüldüğünde hemen bir sağlık kuruluşuna başvurulması hayat kurtarıcı olabilir.