Pankreas Bezi Pankreas bezi, yaklaşık 12-15 cm uzunluğunda ve 60-80 gram ağırlığında, hem dış salgı hem de iç salgı işlevi gören bir bezdir. Çekiç benzeri bir şekle sahiptir. Midenin arka tarafında, on iki parmak bağırsağından dalağa kadar uzanan bir alanda yerleşmiştir. Pankreas, baş, boyun, gövde ve kuyruk olmak üzere dört bölümden oluşur. Baş bölümü, on iki parmak bağırsağının oluşturduğu kavisin içine yerleşmiştir. Boyun bölümünün ön tarafı periton ile kaplıdır. Gövde bölümünün ön yüzü de periton ile kaplıdır. Kuyruk kısmı, dalak ve sol böbrek arasındaki Lienorenal bağ arasında yer alır. Pankreas Bezi İçindeki Boşaltım Kanalları
Pankreas Bezinin İşlevi Pankreas bezi, iç ve dış salgı işlevi olan bir salgı bezidir. İç salgı enzimleri kana karışırken, dış salgı enzimleri vücut dışına ya da vücut dışıyla bağlantısı olan organlara salgılanır. Dış salgı maddeleri, proteinler, yağlar ve karbonhidratların sindirimi için gerekli olan enzimler ve bikarbonat içeriği olan sıvılardır. Bu sıvının görevi, besinlerin sindirimini sağlamak ve mideden gelen asitli sıvıyı nötr hale getirmektir. İç salgı maddeleri ise insülin ve glukagondur. Bunlar kandaki şeker düzeyini dengelemeye yarar. İnsülin, kandan hücrelere olan glikoz geçişini hızlandırır. Bu nedenle kandaki şeker miktarında azalma olur. Glukagon ise karaciğerde depolanmış olan glikozun kana geçişini sağlar. Yani insülinin hücrelere geçirmiş olduğu glikozun yerine, yenisinin kana geçişini sağlar. Pankreasın insülin ve glukagon salgılayan hücreleri, diğer enzimleri salgılayan hücrelerin arasında adacıklar şeklinde dağılmıştır. Bu sebeple bu hücre gruplarına Langerhans adacıkları adı verilir. Adacıkların insülin salgılayanlarına beta hücreleri, glukagon salgılayanlarına ise alfa hücreleri denir. Beta hücreleri, bazı kişilerde yeterli miktarda insülin salgılayamaz. Bu durumda hücrelerin ihtiyacı olan glikoz sağlanamaz ve kanda glikoz konsantrasyonu artar, bu da şeker hastalığına (diyabet) yol açar. Diyabet hastaları yeterince glikoz alamadıkları için vücutlarında bulunan proteinleri karbonhidrata dönüştürerek, kilo kaybetmeye başlarlar. Hücrelere geçiş yapamayan ve kanda biriken şeker, idrar yoluyla dışarı atılır. Hücrelerin insülin salgısını neden azalttığı tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik faktörlerin rol oynadığı belirlenmiştir. |