Pankreas, sindirim sisteminde sindirime yardımcı enzimler ve insülin gibi hayati hormonlar salgılayan çok önemli bir iç organdır. Pankreas hastalıkları, insan yaşamını ciddi şekilde tehdit edebilir. Pankreas kaynaklı ağrılı durumlar genellikle pankreas iltihabı (pankreatit) ve pankreas kanseri nedeniyle ortaya çıkar.

Pankreas ağrısı, akut pankreatit veya kronik pankreatit sebeplerine bağlı olarak vücudun çeşitli bölgelerine yayılabilir. Bu ağrılar genellikle karın, göbek, bel, sırt ve kasık gibi bölgelerde hissedilir.

Pankreasın iltihabi değişikliklere (pankreatit) bağlı olarak aniden başlayan ve geçmek bilmeyen ağrılar meydana gelebilir. Pankreas iltihabı, safra kesesinde taş oluşumu, obezite ve alkol kullanımı gibi nedenlerden dolayı gelişebilir. Pankreatit ağrısı genellikle göbek üzerinde ve göbek bölgesinde çok güçlü ve sürekli bir ağrı olarak hissedilir. Bu vakaların bir kısmında ağrı; bel, sırt ve kasıklara da yayılabilir. Hasta, ağrısı nedeniyle sırtüstü yatamaz ve oturur halde durur. Aniden başlayan rahatsızlıklarda ateş ve nabızda hızlanma olabilir. Ağrı zaman zaman şiddetlenmeler halinde seyrederek kronik hale gelir. Bel üzerinde kuşak tarzında hissedilen ağrı, pankreatitin temel özelliğidir.

Pankreas kanserinde ise ağrı benzer şekilde meydana gelir. Ancak pankreas kanserindeki ağrı sürekli olur ve zamanla artarak sarılık gibi belirtilerle birlikte seyreder. Ağrının yanı sıra hızlı kilo kaybı, iştahsızlık gibi belirtiler de görülebilir.

Akut pankreatit, genellikle karnın üst bölgesinde, ancak bazen sırta da vurabilir. Yemek yenildikten sonra kötüleşen bu ağrılar, birkaç gün boyunca devam edebilir. Akut pankreatit olan kişi kendini çok rahatsız hisseder ve bu rahatsızlık dışarıdan da belli olur.

Kronik pankreatit, akut iltihaba göre daha ciddi bir durumdur ve dokularda kalıcı hasara yol açma ihtimali daha yüksektir. Kronik pankreatit, sindirim enzimlerinin pankreas ve komşu dokulara saldırmasıyla meydana gelir.

Kronik pankreatit olan kişiler genellikle karnın üst bölgesinde ağrı hissederler. Ağrı sırta geçebilir ve yemekten veya bir şey içtikten sonra daha da şiddetlenebilir. Bazı durumlarda iltihap ilerledikçe ağrılar azalabilir. Bunun sebebi pankreasın, artık ağrıya yol açan enzimi üretemeyecek kadar hasar görmesidir.

Pankreas ağrıları çok şiddetli olabilir ve bu tür ağrıların geçiştirilmesi hiç kolay değildir. Tedavi için "opioid" türü çok güçlü ağrı kesici ilaçlar verilir. Hastaların çoğu için bu ilacın ağızdan verilmesi yeterli olmaz. Özellikle pankreas kanseri olan hastalarda, karında aort damarı önünde bulunan ve "çölyak gangliyon" denilen bir sinir yumağının iletisini kesme yöntemi uygulanabilir. Bu işlem, pankreas kanserinin başlangıç döneminde yapılırsa çok iyi sonuç verir ve ağrı belirgin şekilde azalır. İleri evre kanser hastalarında ise omuriliğe tutturulan bir morfin pompası takılarak ağrılar dindirilir.